Volgens welke waarden leef jij? Leef je volgens bepaalde waarden?
Natuurlijk heb je vanuit je jeugd bepaalde waarden mee gekregen. Maar ben je je er ook bewust van?
En wat zijn waarden eigenlijk?
Een waarde is een overtuiging, iets wat je belangrijk vindt, een ideaal waar je naar wilt leven, vaak omschreven in een enkel woord, zoals vrijheid, gelijkheid, respect, liefde, authenticiteit.
Uit die waarde ontwikkel je dan weer normen, dat zijn gedragsregels. Bijvoorbeeld bij de waarde privacy past de norm dat je afstand houdt in een wachtrij bij de bank.
Wat zijn waarden
Waarden kunnen voor ieder anders zijn. Vrijheid voor mij is kunnen gaan en staan waar ik wil, zo min mogelijk spullen hebben, voor jou zou dat kunnen zijn een baan met grote zelfstandigheid, waar je je ei helemaal in kwijt kunt.
Waarden geven je houvast, een richtlijn in je leven. Ze maken dat je heldere keuzes kunt maken en motiveren je om stappen te nemen. Ze dienen als kompas. Ook als je je er niet van bewust bent, baseer je hier vaak je keuzes en overtuigingen op. Als iets niet goed voelt, komt dat omdat het niet strookt met jouw waarden.
Dus als deze waarden niet terug komen in je werk of privéleven, zit je vermoedelijk niet lekker in je vel.
Keuzes maken
Je kunt je voorstellen dat als je die waarden wel helder hebt, je bewust keuzes kunt maken. Keuzes ten aanzien van je werk, je partner, de plek waar je woont, je interesses, vakanties, wat te doen bij conflicten.
En als je helder hebt op basis waarvan je keuzes maakt, dan kom je lekker in je vel te zitten, want dan kun je helemaal achter je keuze staan, al is de stap soms lastig.
Hoe ontdek je jouw waarden
Mogelijk kun je er spontaan een paar opnoemen. Mocht je dat lastig vinden, omdat het begrip ook best breed is, dan kun je hier een lijstje downloaden. Je kunt de lijst uiteraard aanvullen. Ook kun je op het internet testjes vinden, waarin je je keuze inperkt tot die waarden, die het best bij je passen, je kernwaarden.
Je persoonlijke waarden zijn ook wel afhankelijk van de rol die je vervult. In je werk zijn waarschijnlijk andere waarden voor jou belangrijk dan in je relatie. En vanuit het moederschap, of vriendschap, zijn weer andere waarden belangrijk. Begin bij de waarden die bij jou het beste passen, eventueel kun je ze later ook nog per rol bekijken, waardoor er mogelijk nog een duidelijkere kern ontstaat. Kijk naar de waarden die altijd voor je gelden, al ben je boos, moe, verdrietig. Je kernwaarden zijn nl. situatie onafhankelijk.
Stap 1
Kies uit de lijst maximaal tien waarden die het best bij jou passen. Je zult merken dat er groepjes zijn, met ongeveer dezelfde betekenis. Door een maximum aantal te kiezen, ga je al fijn tunen: vind ik respect belangrijker dan veiligheid?
Leg het dan twee dagen weg, maar neem het mee de dag in, sudder erover, misschien kom je nog op andere, of wordt er één explicieter.
Stap 2
Pak ze er weer bij en kies er vijf van de tien. Welke waarden horen bij de kern van jouw wezen?
Als je ze gevonden hebt, dan ga je elke waarde zo nauwkeurig mogelijk beschrijven. Wat betekent die waarde voor jou? Wat hoort daar allemaal bij?
Stap 3
Maak er een tekening van, schilder ze, decoreer de woorden met kralen, stickers. Of maak een moodboard.
Neem een groot A3 vel en een stapel tijdschriften, een schaar en lijm. Scheur of knip alle plaatjes en woorden uit die bij jouw waarden passen. Je zult merken dat dat nog weer een verdiepingsslag geeft aan wat die waarden voor jou betekenen.
Je kunt ook digitaal werken, bijv. plaatjes en spreuken verzamelen op Pinterest.
Stap 4
Hang de moodboard of de woorden op je badkamerspiegel, boven je bureau, in het toilet, zet ze als reminder in je telefoon. Zorg dat je ze regelmatig ziet en ze van buiten kent.
Als je ’s morgens mediteert of yoga doet, neem ze mee in je overwegingen, neem ze mee de dag in.
Stap 5
Al snel zul je merken, dat keuzes makkelijker worden, dat je duidelijker wordt in je mening, dat je beter weet wat je wilt, staat voor wie je bent. Het leven wordt een stuk makkelijker, als je lastige beslissingen aan de hand van je kernwaarden kan afwegen.
Stap 6
En last but not least, helpt het om te gaan met kritiek.
Als jij iets hebt gezegd, gedaan of geschreven en je kunt volstrekt eerlijk tegen jezelf zeggen, dat je gewetensvol hebt gehandeld vanuit je kernwaarden, dan mag je die kritiek naast je neer leggen en laten bij de persoon die de kritiek gaf. Het heeft dan waarschijnlijk meer met de verwachtingen en opvattingen van die persoon te maken.
Als je echter merkt, dat je handelen niet volgens die waarden was, dan is het mogelijk de moeite waard eens naar de kritiek te kijken.
Dit is mijn kernwaarden moodboard
